Instytucja funkcjonująca obecnie pod nazwą Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie powstała na przełomie lat 50-tych i 60-tych jako Powiatowy Dom Kultury, przekształcony później w Powiatową Poradnię Pracy Kulturalno- Oświatowej - filię ówczesnego Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Katowicach. W 1975 r. poszerzono jej zakres i zasięg działania na obszar nowo powstającego województwa częstochowskiego i utworzono Wojewódzki Dom Kultury, którego nazwę zmieniono w 1991 r. na Wojewódzki Ośrodek Kultury. Ostatecznie w 2000 r. po kolejnych zmianach instytucja przyjęła obecną nazwę.
Statutowa działalność
Statutowa działalność Ośrodka od początku koncentrowała się na współpracy z instytucjami i placówkami kultury, najpierw na terenie powiatu a później województwa częstochowskiego. Obecnie ROK jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego i pełni swoje funkcje na obszarze województwa śląskiego wraz z Regionalnymi Ośrodkami Kultury w Bielsku-Białej i Katowicach.
Podstawowe działania Ośrodka obejmowały zawsze wspieranie rozwoju kulturalnego gmin i miast oraz wspomaganie instytucji i placówek kultury w ich działalności kulturalnej a także pomoc w dziedzinie rozwoju kultury dla twórców nieprofesjonalnych i amatorskich zespołów artystycznych oraz dzieci i młodzieży. Zadania realizowane w tym zakresie, to: poradnictwo kulturalne, doskonalenie zawodowe pracowników kultury, edukacja kulturalna, tworzenie możliwości prezentacji i konfrontacji dorobku artystycznego oraz jego promocji w województwie i kraju a także zagranicą. Ponadto organizowanie płaszczyzny wymiany i współpracy kulturalnej o zasięgu ponadlokalnym, międzywojewódzkim, międzynarodowym, popularyzowanie nowoczesnych i atrakcyjnych form i metod pracy kulturalnej, dokumentowanie zjawisk, wydarzeń i wartości zarówno kultury współczesnej jak również dziedzictwa kulturowego, ochrona i popularyzowanie folkloru, a także szeroka informacja kulturalna.
Zrealizowane projekty
Ośrodek w swojej długoletniej historii prowadził współpracę w realizacji oferty kulturalnej terenowych instytucji kultury. Realizowano wspólnie wiele imprez artystycznych, m. in.:
- Międzynarodowy Turniej Tańca Towarzyskiego o Puchar Prezydenta Miasta Częstochowy,
- Starosty Częstochowskiego i Wójta Gminy Mykanów, Ogólnopolskie Spotkania Zespołów Artystycznych Mniejszości Narodowych i Etnicznych „ŹRÓDŁO” w Dobrodzieniu,
- Ogólnopolski Festiwal Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej „Spotkajmy się w piosence” w Woźnikach,
- Wojewódzki Festiwal Pieśni Patriotycznej w Myszkowie,
- Wojewódzki Przegląd Zespołów Ludowych „Doroczne Zwyczaje i Obrzędy” w Koniecpolu,
- Wojewódzki Konkurs Plastyczny na Świąteczną Kartę Wielkanocną i Bożonarodzeniową – imprezy organizowane we współpracy z Miejskim Domem Kultury w Lublińcu,
- Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej w Rudnikach Wieluńskich,
- Wojewódzki Przegląd Dziecięcych Teatrów Lalek i Żywego Planu w Oleśnie,
- Przegląd Grup Kolędniczych HERODY w wybranych miejscowościach w regionie,
- Spotkania Muzyków Jazzowych w Rudnikach Wieluńskich,
- Prezentacje Orkiestr Dętych w Oleśnie a potem w Lublińcu,
- Przegląd Twórczości Dziecięcych Zespołów Plastycznych Województwa Częstochowskiego,
- Festiwal Zespołów Folklorystycznych we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Kultury w Kłobucku, Wojewódzki Przegląd Zespołów Teatralnych „Wręczyckie Jasełka” (współorganizowany przez kilka lat z Gminnym Ośrodkiem Kultury we Wręczycy Wielkiej) i wiele innych imprez i działań kulturalnych, których Ośrodek był współorganizatorem.
Własna działalność artystyczna
Instytucja prowadzi też własną działalność artystyczną. Do najważniejszych przedsięwzięć realizowanych podczas jej długoletniej historii należą:
- w dziedzinie muzyki:
- Koncert Młodych Wokalistów TALENTY,
- Prezentacje Orkiestr Dętych,
- Ogólnopolski Festiwal Pieśni Liturgicznej i Pielgrzymkowej GAUDIUM ET GLORIA,
- Wojewódzki Przegląd Zespołów Chóralnych i Wokalnych,
- eliminacje do Ogólnopolskiego Konkursu Kolęd i Pastorałek w Będzinie,
- warsztaty muzyczne;
- w dziedzinie literatury, teatru i recytacji:
- Wojewódzki Przegląd Zespołów Teatralnych,
- Przegląd Małych Form Teatralnych w Języku Angielskim „Meeting Drama and Music”,
- Regionalny Konkurs Recytatorski dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych „Wrażliwość na słowa”,
- eliminacje do Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego,
- Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Haliny Poświatowskiej,
- Ogólnopolski Konkurs Recytatorski „Sacrum w literaturze”,
- warsztaty recytatorskie i teatralne,
- spektakle teatralne;
- w dziedzinie plastyki:
- Wojewódzki Przegląd Plastyki Nieprofesjonalnej w kategorii malarstwa,
- tkaniny unikatowej,
- metaloplastyki,
- rzeźby,
- technik mieszanych,
- warsztaty plastyczne dla dzieci szczególnie uzdolnionych ze środowisk wiejskich województwa częstochowskiego,
- Wojewódzki Konkurs Plastyczny dla dzieci sprawnych inaczej i specjalnej troski,
- plenerowe warsztaty malarskie, adresowane do instruktorów, nauczycieli i plastyków nieprofesjonalnych organizowane w takich miejscowościach jak: Cisna, Krynica Górska, Szczytna, Ustroń, Ameliówka, Czaplinek, Polańczyk nad Soliną, Zakopane, Zamek Czocha, Zwierzyniec na Zamojszczyźnie, Jażdżówki na Mazurach, Jantar, Puck, Ustka, Kazimierz Dolny.
- Twórczość plenerowa podczas pobytów zagranicznych w takich krajach jak: Czechy, Słowacja, Węgry, Ukraina, Krym. Podsumowaniem plenerów były poplenerowe ekspozycje obrazów w Regionalnym Ośrodku Kultury oraz w terenowych domach i ośrodkach kultury. W galerii Ośrodka organizowano ponadto indywidualne i grupowe wystawy plastyczne;
- w dziedzinie fotografii:
- Międzynarodowy Konkurs Cyfrowej Fotokreacji CYBERFOTO,
- Jurajski Salon Fotografii,
- wystawy fotograficzne w ramach Galerii ARTFOTO, gdzie prezentowali swoje prace wybitni polscy artyści - fotograficy: Edward Hartwig, Ryszard Horowitz, Tomasz Sikora, Paweł Pierściński, Jan Berdak, Piotr Komorowski, Krzysztof Hejke i wielu innych.
Nawiązane kontakty zagraniczne owocowały wystawami twórców ze Słowacji, Macedonii, Bułgarii, Rumunii, Wenezueli, Niemiec, Tajwanu, Ukrainy i Francji. Fotografowie z całego kraju, w tym wielu z województwa śląskiego, brali udział w warsztatach plenerowych zagranicą i mieli okazję fotografować Grecję, Słowację, Ukrainę, Sycylię, Korsykę, Korfu, Cypr, Tunezję, Kretę, Albanię i wiele innych atrakcyjnych fotograficznie miejsc w Europie;
- w dziedzinie kultury ludowej:
- Jurajski Przegląd Grup Kolędniczych HERODY,
- Regionalny Konkurs na Palmę, Pisankę i Marzannę, Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne „Z daleka i bliska”,
- Jurajski Przegląd Zespołów Ludowych „Obrzędy, zwyczaje, tradycje”,
- współorganizacja Europejskich Dni Kultury Ludowej, warsztaty folklorystyczne;
- imprezy i działania interdyscyplinarne:
- „Panorama Kulturalna Miast i Gmin”,
- cykle edukacyjne dla animatorów kultury we współpracy z Centrum Animacji Lokalnej w Warszawie,
- współorganizacja imprez: Turnieju Wiedzy Historycznej i Literackiej dla uczniów szkól ponadgimnazjalnych, Dni Województwa Śląskiego, Industriady, Nocy Kulturalnej i wielu innych działań kulturalnych w regionie i Częstochowie.
Nagrody przyznane Regionalnemu Ośrodkowi Kultury w Częstochowie
Złota odznaka Honorowa
W 2010 r. Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie obchodził jubileusz 35 – lecia działalności jako instytucji o zasięgu ponadlokalnym. Patronat nad uroczystościami przyjął Marszałek Województwa Śląskiego. W roku jubileuszowym Kapituła Odznaki Honorowej „Za zasługi dla Województwa Śląskiego” Sejmiku Województwa Śląskiego nadała Regionalnemu Ośrodkowi Kultury w Częstochowie Złotą Odznakę Honorową a Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał instytucji Nagrodę Specjalną w uznaniu zasług wszystkich pracowników Ośrodka dla kultury polskiej.
Dyplom od Sejmiku Województwa Śląskiego
Pozostałe nagrody przyznane ROK Częstochowa
W kwietniu 2015 r. pracownicy Regionalnego Ośrodka Kultury zostali uhonorowani Statuetką Przyjaźni - symbolem wdzięczności wychowanków Ośrodka Szkolno - Wychowawczego Nr 5 w Częstochowie za promowanie twórczości artystycznej niepełnosprawnych dzieci.
Certyfikat nr3/14 - opis alternatywny
Ludzie o Wielkich Sercach
Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 5 w Częstochowie.
Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie.
Mamy zaszczyt uhonorować Państwa Statuetką Przyjaźni - symbolem wdzięczności wychowanków Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 5 w Częstochowie za promowanie twórczości artystycznej niepełnosprawnych dzieci - w tym m.in. podopiecznych naszej placówki. Dzięki Państwa działalności nasi wychowankowie nabierają wiary we własne możliwości, a w świadomości społecznej buduje się nową jakość w postrzeganiu osób niepełnosprawnych.
Podpisano przez:
- Rada Rodziców,
- Rada Pedagogiczną,
- Dyrektora.
Częstochowa, 24.04.2015.
W grudniu 2019 r. Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie otrzymał certyfikat w konkursie Prezydenta Miasta Częstochowy "Miejsce przyjazne rodzinom z dziećmi". Konkurs ma na celu zaprezentowanie miejsc użyteczności publicznej, które są dostosowane do potrzeb rodziców z dziećmi, umożliwiając im uczestnictwo w życiu społeczno - kulturalnym Miasta Częstochowy.